رواق اندیشه

اسماعیل آذر می‌گوید: ماه رمضان و مسئله روزه‌داری پیوسته مورد توجه شاعران ایرانی در طی قرون متمادی بوده و شاعران کم و بیش در این زمینه شعر دارند، البته مطالب و ابیاتی که درباره «عید فطر» وجود دارد، به مراتب بیش‌تر است.

این پژوهشگر ادبی و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار ادبیات ایسنا، در مروری بر انعکاس رمضان در شعر فارسی، با بیان این‌که به علت گستردگی این موضوع در شعر فارسی نمی‌توان از همه شاعران نام برد اظهار کرد: برای جلوگیری از پراکندگی موضوع به اختصار سیری کوتاه در آثار مولوی، سعدی و حافظ خواهیم داشت.

او درباره بازتاب رمضان و روزه‌داری در شعرهای مولوی گفت: مولوی زمانی روزه‌ را درست می‌داند که انسان به خدا وصل باشد؛ یعنی تقوای او چنان از سر اخلاص باشد که انسان خود را در محضر خدا بداند.

روزه گوید کرد تقوا از حلال / در حرامش دان که نبود اتصال

سپس تصویر زیبایی از نماز می‌دهد:

گفت پیغمبر رکوع است و سجود / بر در حق، کوفتن حلقه وجود

حلقه آن در هر آن کو می‌زند / بهر او دولت سری بیرون کند

ادامه »

اباصلت هروی می‌گوید: جمعه آخر ماه شعبان خدمت امام رضا (علیه‌السلام) رسیدم. حضرت فرمود: ای اباصلت! اکثر ماه شعبان رفت و امروز جمعه آخر ماه است، پس تقصیرها و کوتاهی‌های گذشته را در بقیّه این ماه جبران کن و به آنچه برای تو سودمند است روی‌آور، بسیار دعا کن و استغفار نما و قرآن را بسیار تلاوت کن و از گناهان خود توبه نما تا وقتی‌که ماه رمضان داخل می‌شود، خود را برای خدا خالص ساخته باشی و هر دَیْن و امانتی بر عهده‌ داری، ادا کن و کینه هر کس که در دل ‌داری بیرون نما و گناهانی را که انجام می‌دادی ترک کن و از خدا بترس و در امور پنهان و آشکار خود بر خدا توکّل نما که هر کس بر خدا توکّل کند، خداوند امور او را کفایت می‌نماید و در بقیه این ماه این دعا را بسیار بخوان:

اَللّـهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضی مِنْ شَعْبانَ، فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِی مِنْهُ.

خدایا اگر در آن قسمت از ماه شعبان که گذشته ما را نیامرزیده‌ای در آن قسمت که از این ماه مانده بیامرزمان. امام (علیه‌السلام) در ادامه فرمود: خداوند به احترام و عظمت ماه مبارک رمضان، بنده‌های بسیاری را در ماه شعبان از آتش جهنّم آزاد می‌گرداند. [زاد المعاد، صفحه 81 و 82] 

جواني بهترين دوره زندگاني هر انساني است. هر نعمت قشنگي در اين دوران وجود دارد مانند: اطاعت، زيبايي، سلامت، علم آموزي، فعاليت و …به شكلي كه در روايات و دين اسلام براي اعمال افراد در سن جواني ارزش و اعتبار فراواني قايل هستند:

****توبه، در جواني زيباترست.

رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَ لکِن فِى الشَّبابِ اَحسَنُ

توبه زیباست، ولى از جوان زیباتر .کنز العمّال، ح43542

***اطاعت از خدا در جواني زيباترست

رسول اکرم صلى الله علیه و آله :

إنَّ اللّه یُحِبُّ الشّابَّ الَّذى یُفنى شَبابَهُ فى طاعَةِ اللّه
خداوند جوانى که جوانى اش را در اطاعت از او بگذراند دوست دارد. نهج الفصاحه، ح 800

 *** علم آموزي در جواني زيباترست.

رسول اکرم صلى الله علیه و آله :
مَن تَعَلَّمَ فى شَبابِهِ کانَ بِمَنزِلَةِ الوَشمِ فِى الحَجَرِ وَ مَن تَعَلَّمَ وَ هُوَ کَبیرٌ کانَ بِمَنزِلَةِ الکِتابِ عَلى وَجهِ الماءِ

هر کس در جوانى اش بیاموزد، آموخته اش مانند نقش بر سنگ است و هر کس در بزرگ سالى بیاموزد، مانند نوشتن بر روى آب است.

نوادر راوندى، ص 132، ح 169

 ***قرآن آموزي در جواني زيباترست

امام صادق علیه‏السلام :

مَنْ قَرَاَ الْقُرآنَ وَ هُوَ شابٌّ مُؤمِنٌ اِخْتَلَطَ الْقُرآنُ بِلَحْمِهِ وَ دَمِهِ وَ جَعَلَهُ اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّ مَعَ الْسَّفَرَةِ الْکِرامِ الْبَرَرَةِ ، وَ کانَ الْقُرآنُ حَجیزا عَنْهُ یَوْمَ الْقیامَةِ

هر جوان مؤمنى که در جوانى قرآن تلاوت کند ، قرآن با گوشت و خونش مى ‏آمیزد و خداوند عزّوجلّ او را با فرشتگان بزرگوار و نیک قرار مى‏ دهد و قرآن نگهبان او در روز قیامت ، خواهد بود .کافى ، ج 2، ص 603 ، ح 4