رواق اندیشه

سلام دوستان محقق و پژوهشگر  از آنجايي كه شما علاقمند شركت در فراخوان هاي هرساله ي جشنواره ي علامه حلي هستيد خوب است يك بار زندگينامه ي اين عالم وارسته و پر ثمر را مطالعه نماييم.

علامه حلی در شب جمعه ۲۹ رمضان سال ۶۴۸ قمری، برابر ۹ دی سال ۶۲۹ شمسی در شهر حله به دنیا آمد.
پدرش شیخ یوسف سدیدالدین نام داشت و از علمای برجسته زمان خودش بود. نیاکان علامه حلی از طرف پدری به اهل «مطهر» که خاندانی باتقوا و دانشمند بوده‌اند می رسد و از طرف مادری با محقق حلی که دایی او بوده پیوند دارد.
ویژگی های علامه حلی
علامه حلی در ابتدای کودکی با راهنمایی های پدرش برای فراگیری قرآن مجید به مکتب خانه رفت و با تلاش و پیگیری مداوم و هوش و استعداد خدادادی که داشت در زمان کوتاه خواندن قرآن را به خوبی یاد گرفت.

او نوشتن را در ابتدا در مکتب خانه آموخت ولی به این مقدار راضی نشد و در محضر شخصی به نام «محرم» با تلاش و جدیت فراوان در اندک زمان نوشتن را به خوبی فرا گرفت.

علامه حلی پس از آموختن قرآن و خط، مراحل اولیه تحصیل مقدمات و مبادی علوم را در محضر پدرش آموخت و به سبب همین تلاش و جدیت در تحصیل علم در بین خانواده و علمای زمان خودش به «جمال الدین» مشهور شد.

علامه حلی خیلی زود توانست اکثر علوم دوران خودش را فرا بگیرد و از نظر فضل و دانش آوازه اش در شهر حله و سایر شهرها پیچید؛ به طوری که در مجالس درس از او به نیکی یاد می کردند و او را «علامه» می خواندند. علامه حلی در شهر حله حوزه درس تشکیل داد و به علاقه مندان علم و دانش آموزش می داد.

اساتید علامه حلی
علامه حلی در طول دوران تحصیلش از محضر اساتید برجسته ای بهره برد که نام تعدادی از آن ها را در ادامه خواهیم آورد:

ادامه »

علامه بزرگوار ، مرحوم اميني ، بحق عاشق كتاب و شيفته كتابخانه و مطالعه بود . او در سن 35 سالگي به در جه اجتهاد رسيد و نيمي از كره زمين را زير پاي نهاد ، چهل سال تمام رنج راه تحمل كرد ، در كتابخانه هاي بزرگ دنيا به جستجو و تحقيق پرداخت و مطالعه نمود ، تا كه از ميان ده هزار جلد كتاب واقعه تاريخي ( غدير ) را از زبان بزرگان اهل سنت به اثبات رساند ، و دشمن ديرينه غدير را براي هميشه در تاريخ به زانو در آورد . جناب سيد حسين خديو جم ، در مقا له اي از فضايل و مناقب استاد سخن مي گويد و چنين مي نويسد : خوب بياد دارم كه او در يكي از كتابخانه هاي عراق به مطالعه پرداخته بود و چون اين كتابخانه در شبانه روز فقط چهار ساعت باز بود و جناب اميني هم نمي توانست بيش از چهار روز در آن شهر بماند ، به ناچار با رئيس كتابخانه تماس برقرار شد و پس از توافقي كه انجام گرفت ، مرحوم اميني هر روز به هنگام ظهر ، يعني ساعت تعطيل كتابخانه وارد آنجا مي شد ، كتابدار درب را به روي او مي بست تا روز بعد ساعت هشت صبح كه درب كتابخانه را برويش مي گشود و در نتيجه او روزي بيست ساعت مطالعه مي نمود و با لقمه ناني كه به همراه داشت و جرعه آبي كه كتابدار در اختيارش مي گذاشت ، موفق شد از ميان چهار هزار نسخه خطي ، مطالب دلخواه خود را بيابد ، و حتي مزاحمتي هم براي كتابدار فراهم نسازد .

محقق برجسته حوزه و دانشگاه، شهيد استاد مطهري از آن نسخ محققيني بو دكه مي دانست به دنبال چه چيز بايد بگردد . او معلم دين و مدافع اسلام بود  و عادلانه و روشنفكرانه از دين دفاع مي كرد . از ويژگيهاي بارزي كه در تحقيقات استاد وجود دارد ، هدف مقدس ايشان بود ، يعني او هيچ گاه بر سبيل تفنن و سرگرمي دست به قلم نمي برد بلكه بر اساس نيازها و در راستاي هدف الهي به اين امر مهم همت مي گمارد .استاد مطهري ، در كار تحقيق به مانند ساير جنبه هاي حيات معقولش ، منظم و با برنامه بود ، ايشان علاوه بر حاشيه نويسي در كتابها  گاهي به جهت اظهار نظر در مورد موضوع بحث و زماني به جهت تصحيح متن و در مواردي به منظور مشخص ساختن و دسته بندي كردن مباحث و مطالب صورت مي گرفت .استاد مطهري از شيوه تلخيص و ياد داشت برداري مطالب مهم به شدت سود مي جست ، علاوه بر اينها با روش حساب شده و منظم ، كار فراهم آوردن فيشهاي تحقيقي را دنبال مي كرد ، آن بزرگوار تا قبل از سال 1338 ياداشتهاي مورد نظر خود را در دفاتر درج مي كرد از سال 38 به بعد شيوه گرد آوري مطالب را تغيير داد و ارزشهاي فيشهاي تحقيقي كه آسانتر و عملي تر و با قابليت و انعطاف بيشتر است ، بهره گرفت. استاد مطهري معتقد بودند كه در امر تحقيق بايد زمينه هاي مورد نياز جامعه را لحاظ كر د و از تحقيقات آكا دميك صرف كه هيچ مشكلي را حل نمي كند بايد اجتناب كرد.

زندگیت مرتضی و روح توست مطهّر 

یاد تو زنده است و نام توست معطّر

ای سخنت دلنشین و لحن تو شیرین

مقام معظم رهبری مدظله العالی  در مورد اهميت پژوهش مي فرمايند:
1- كار علمى و كار فكرى و كار پژوهشى هم، يك بخشى از معنويات است.
در ديدار نخبگان جوان،1389/07/14

2- بدون انواع دانش، اقتدار كشور امكان¬پذير نيست؛ دانش اقتدار مى‌آورد.
در ديدار جمعى از نخبگان علمى كشور، 1388/08/06

3- برگزاری مستمر نشست های علمی - پژوهشی در حوزه در زمینه های مختلف، روح پژوهش و تحقیق را احیا و پرورش می دهد .
در دیدار فضلا و نخبگان حوزه علمیه ی قم، 1370/09/14

4-فضای علمی كشور بايد فضای توليد و ترويج علم و پژوهش و پرورش محقق و عالم باشد كه در اين زمينه هم نخبگان و هم مسئولان وظايفی برعهده دارند.

در دیدار نخبگان جوان، 1382/11/21